آزمایشگاه

سختی سنجی – کنترل ابعادی – آزمون مقاومت برشی – آزمون اسپکتروسکوپی – آزمون ادیکارنت لوله(ترک یابی) – آزمون هیدرواستاتیک لوله

سختی سنجی لوله

Hardnessسختی : مقاومت ماده در برابر تغییر شکل دائم یا نفوذ یک نفوذکننده را تحت نیروی فشاری نشان می دهد. سختی سنجی لوله از آن جهت حائز اهمیت است که سختی لوله پس از کشش دچار تغییر می شود. افزایش سختی در لوله باعث سخت تر شدن شرایط ماشین کاری و تردی لوله می شود. در اثر ترد شدن لوله شکنندگی لوله افزایش و مقاومت در برابر ضربه و ارتعاشات وارده کاهش می یابد. سختی سنجی لوله در ضخامت های مختلف به روش برینل یا ویکرز انجام می شود. سختی به درصد کربن و عمق فاز مارتنزیت شکل گرفته در قطعه بستگی دارد.

کنترل ابعادی لوله

شامل اندزه گیری ابعادی لوله نظیر اندازه گیری ضخامت، قطر داخلی، قطر خارجی و خیز می باشد. ابزارهای مورد استفاده شامل کولیس، میکرومتر، داخل سنج ، زبری سنج  و … است.
با توجه به این که فرایند کشش در محدوده پلاستیک صورت می پذیرد در نتیجه ابعاد لوله دچار تغییر می گردد. این تغییر شکل به صورت بیضی شدن سطح مقطع، تغییر ضخامت در مقطع و خمیدگی (خیز) در طول لوله می گردد. برای اصلاح این عیوب در لوله از دستگاه تابگیر استفاده می شود.

آزمون مقاومت برشی (تست سمبه)

مقاومت در برابر تغییر شکل یکی از پارامترهای مهم لوله به حساب می آید به طوری که با توجه به نیاز ممکن است لوله تحت خمش و پیچش قرار گیرد. در صورت بالا بودن مقاومت در برابر تغییر شکل، میزان شکنندگی لوله نیز افزایش می یابد. شکننده بودن لوله می تواند اثرات مخربی را به جای بگذارد چرا که ارتعاشات وارده به لوله موجب ایجاد ترک های ترد در لوله شده و شکست های ناگهانی اتفاق بیافتد.
معمولا لوله های تولید شده جهت استفاده در جک های هیدرولیک نیاز به ماشین کاری دارند. اصطلاحا خوش تراش بودن لوله یکی از مزیت های آن به حساب می آید.
برای اندازه گیری مقاومت در برابر برش لوله سمبه فولادی مخروطی شکل با نرخ نیروی مشخص به درون لوله فشار داده می شود. پس از اعمال نیرو و نفوذ مخروط فولادی به داخل لوله، در صورتی که لوله مقاومت لازم را نداشته باشد سبب برش طولی لوله گردیده و لوله در آزمون خود مردود می شود. میزان فرو رفتگی مخروط فولادی در لوله وابسته به جنس، قطر، ضخامت، سختی، کیفیت جوشکاری در لوله های درزدار و وجود عیوب میکروسکپی است.

آزمون اسپکترومتری

آزمون اسپکترومتری جهت تعیین جنس فلزات مورد استفاده قرار می گیرد. لوله هایی که جهت کشش به مجموعه وارد می شوند باید پیش از هر گونه عملیاتی جنس آنها مورد بررسی قرار گیرد. برای تعیین جنس لوله ها باید به آزمایشگاه های مرجع و معتبر مراجعه کرد. به عنوان نمونه پژوهشکده رازی https://www.razi-center.net/ و یا متالوژی جهاد شریف https://jdsharif.ac.ir/labs/metallurgy-lab  از آزمایشگاه های مرجع به حساب می آیند.  

آزمون ادیکارنت لوله(ترک یابی)

یکی از روش های آزمون تست غیر مخربNDT  آزمون ادیکارنت Eddy Current Test است. اصولا تست های غیر مخرب جهت تشخیص عیوب درونی مواد که معمولا با چشم دیده نمی شوند مورد استفاده قرار می گیرند. در این روش با ایجاد یک جریان الکترومغناطیسی بر روی سطح قطعه ایجاد شده و عیوبی زیرسطحی مشخص می شوند. https://en.wikipedia.org/wiki/Eddy-current_testing
با توجه به حساسیت محل استفاده لوله ها می توان این آزمون را مطابق نیاز مصرف کننده انجام داد.

آزمون هیدرواستاتیک لوله

آزمون هیدرواستاتیک لوله فولادی یک تست غیر مخرب به جهت بررسی استحکام لوله در برابر فشارهای هیدرواستاتیکی، در آزمایشگاه انجام می گیرد. انجام تست هیدرواستاتیک به جهت اطمینان سیستم در فشار کاری و جلوگیری از هزینه‌های بالای مالی و انسانی است. اگر تست هیدرواستاتیک لوله از فشار مشخص شده‌ی لوله فراتر رود باعث ترکیدگی و شکست در آن‌ها می‌شود. لذا این تست نیازمند حفظ ایمنی تجهیزات می‌باشد.